Buzan, Tony Podrecznik Szybkiego Czytania

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

wiary Zachodu nadało malarstwu nowego charakteru, ducha i odmienne cele. Religia
chrześcijańska stała się dla artystów tematem przewodnim. Styl formalny, znany
obecnie jako bizantyjski, odpowiadający wyrażaniu powagi i obrządku,
upowszechniał się. Konstantynopol był mocno powiązany ze Wschodem, którego
wpływ przejawiał się w bogatej kolorystyce i geometrycznym wzornictwie.
Szczytowe osiągnięcie wizualnej sztuki Bizancjum stanowią mozaiki zdobiące
ściany i wnętrza kopuł bizantyjskich świątyń. Inną jej formą
były: po pierwsze, ikona przedstawiająca Chrystusa lub Matkę Boską,
pokazanych w ustalonej konwencji, dającej wyraz niezmiennej naturze wiary; po
drugie, ozdabianie manuskryptów Ewangelii i dzieł liturgicznych przy użyciu
iluminacji i płatków złota. Ich styl, tak jak w przypadku ikon, nie podlegał ewolucji.
Stolica Bizancjum pozostawała nietknięta, rozkwitająca i na swój sposób
niezmienna przez 1100 lat po jej założeniu w IV wieku, toteż prace, podobne pod
wieloma względami, mogą znacznie różnić się czasem powstania. Strefa wpływów
sztuki bizantyjskiej odpowiada zasięgowi cesarstwa: wschodnim wybrzeżom Morza
Zródziemnego, Grecji i jej wyspom. W pewnym stopniu, wraz z wędrówkami
bizantyjskich mnichów i rzemieślników, przesunęła się na wschód. Styl słynnego
ośmiowieczne-go manuskryptu irlandzkiego Księga z Kelh wiąże się ze stylem
wschodniego Mediterraneum. Bizantyjskie korzenie miały takie włoskie miasta jak
Florencja, Siena i Piza; koniec tych wpływów wiąże się z pojawieniem się w XII
wieku we Florencji malarstwa Cimabue oraz Duccia w Sienie. W Europie
Wschodniej, na terenie obecnej Chorwacji, znajdują się interesujące bizantyjskie
malowidła ścienne z XII, XIII i XIV wieku. Malarze greccy wprowadzili na teren
Rosji ikonę, której styl doprowadził do perfekcji Rosjanin Andriej Rublow (1360-
1430). Do XVI wieku centrum bizantyjskiej tradycji pozostawała Kreta, a jej ślady
nadal widoczne są w malarstwie El Greca (ok. 1545-1614).
75
Sztuka wczesnochrześcijańska na Zachodzie
Zarówno na Wschodzie, jak i na Zachodzie sztuka wczesnego chrześcijaństwa
unikała na ogół realistycznego przedstawiania postaci ludzkiej, co stanowiło cechę
sztuki klasycznej. Nie wynikało to jednak koniecznie z niedojrzałości czy braku
perfekcji, lecz raczej z przyczyn bardziej duchowych i abstrakcyjnych; chodziło o
oderwanie się od spraw doczesnych i - z tego punktu widzenia - oceniane jest obecnie
bardziej przychylnie niż kiedyś.
Historia sztuki wczesnochrześcijańskiej na Zachodzie jest bardzo złożona.
Rozpoczęła się naśladownictwem grecko-rzymskich tradycji, tak jak w malowidłach
odkrytych w rzymskich katakumbach. Następnie uległa modyfikacjom pod wpływem
lokalnego charakteru różnych regionów, na które rozpadło się cesarstwo rzymskie.
Wpływ wywarły także powiązania religijne i handlowe z imperium wschodnim. Przez
długi czas realizowana w zakonach sztuka iluminowania manuskryptów pozostawała
główną formą malarską tak w celtyckiej i anglosaskiej Brytanii, jak i w cesarstwie
Karolingów.
Stopniowo stawało się jasne, że chrześcijaństwo stanowi jedyną unifikującą i
edukacyjną siłę w Europie, a malarstwo - główny środek efektywnego i
powszechnego komunikowania się między ludami, które posługiwały się różnymi
językami lub nie potrafiły czytać ani pisać. W okresie rozwoju budownictwa
sakralnego, zapoczątkowanego w XI wieku, rozwinął się na Zachodzie styl zwany
romańskim. Jego najznakomitsze dzieła reprezentuje ścienne malarstwo sakralne.
Pracując na wielkich powierzchniach, artyści rozwinęli odważny i prosty styl,
wyróżniający się niezwykłą wspaniałością.
Sztuka współczesna i dalej
Francuski artysta, Cezanne, uznawany za ojca sztuki współczesnej, posunął ją
o krok dalej. Zainteresował się w pierwszym rzędzie nie tym, co, lecz jak widzi.
Rozpoczął badanie nad sposobem, w jaki światło odbija się od obiektu i jest
odbierane przez oko i mózg. Patrząc na obiekty przenosił na płótno jedynie drobne
plamy postrzeganego światła i koloru, budując stopniowo dzieło - podobnie jak
puzzle - dopóki nie wyłonił się cały obraz.
Ze sztuki Cezanne'a wyłoniła się szkoła kubizmu, której artyści nie tylko
malowali plamy świetlne, lecz wplatali obraz obiektu zapamiętanego w różnych
76
perspektywach. Postać ludzka, w umyśle artysty, mogła stać się kompozycją tego, co
dostrzegalne było pod różnymi kątami. W ten sposób obrazy stały się
przedstawieniami umysłu" raczej niż zwykłej rzeczywistości.
Tacy twórcy, jak Wassily Kandinsky i Lorraine Gili poszli jeszcze dalej w
studiowaniu tego, co i jak postrzegamy, badając związki pomiędzy kolorami, liniami
oraz linią a kolorem.
Jest wielce prawdopodobne, że w XXI wieku będziemy świadkami powstania
nowych teorii w sztuce, łączących ją głębiej z matematyką, fizyką i innymi naukami.
Teraz wytącz stoper
Czas lektury: ........ min
Następnie oblicz szybkość czytania w słowach na minutę (sł./ min), dzieląc po
prostu liczbę słów w tekście (w tym wypadku 1278) przez czas (w minutach), jaki ci
to zajęło.
Formuła ustalania szybkości czytania:
słowa na minutę (sł./ min) = liczba słów
czas
Po wykonaniu obliczenia zapisz wynik w sł./min na końcu tego paragrafu.
Zaznacz go także w zestawieniu i na wykresie postępów, strona 244.
Liczba słów na minutę:............
77
SPRAWDZIAN 2: ZROZUMIENIE
1.Każda sztuka ma swoje zródła w:
a) Afryce
b) czasach prehistorycznych
c) epoce wczesnego żelaza
d) delcie Nilu
2. Obecna wiedza wskazuje, że pierwsze arcydzieła" powstały między:
a) 100 000 a 50 000 r. p. n. e.
b) 50 000 a 40 000 r. p. n. e.
c) 40 000 a 10 000 r. p. n. e.
d) 10 000 a 5 000 r. p. n. e.
3. Afrykańscy Buszmeni, w przeciwieństwie do mieszkańców jaskiń, nie
wykazywali tak wielkiego zainteresowania zwierzętami.
Prawda-Fałsz
4. Typowe społeczeństwo prymitywne wiąże sztukę przede wszystkim z:
a) malarstwem
b) polowaniem
c) religią
d) walką
5. Antyczne malarstwo ścienne obszaru Morza Zródziemnego odznacza się:
a) delikatnymi konturami i połyskliwymi kolorami [ Pobierz całość w formacie PDF ]

pobieranie @ do ÂściÂągnięcia @ ebook @ download @ pdf